Ի՞նչ է մոտիվացիան
Մոտիվացիան այն գործընթացն է, որը նախաձեռնում, ուղղորդում և պահպանում է նպատակաուղղված վարքագիծը: Դա այն է, ինչ ստիպում է մեզ գործել՝ լինի դա մի բաժակ ջուր խմելը ծարավը նվազեցնելու համար, թե գիրք կարդալ՝ գիտելիքներ ձեռք բերելու համար:
Մոտիվացիան ներառում է կենսաբանական, հուզական, սոցիալական և ճանաչողական ուժերը, որոնք ակտիվացնում են վարքը: Առօրյա օգտագործման մեջ «մոտիվացիա» տերմինը հաճախ օգտագործվում է նկարագրելու համար, թե ինչու է մարդը ինչ-որ բան անում: Դա մարդկային գործողությունների շարժիչ ուժն է:
Մոտիվացիան չի վերաբերում միայն այն գործոններին, որոնք ակտիվացնում են վարքագիծը. այն նաև ներառում է այն գործոնները, որոնք ուղղորդում և պահպանում են այս նպատակաուղղված գործողությունները (թեև նման շարժառիթները հազվադեպ են ուղղակիորեն դիտարկելի): Արդյունքում, մենք հաճախ ստիպված ենք լինում եզրակացնել այն պատճառները, թե ինչու են մարդիկ անում կամ չեն անում ինչ որ մի բան:
Ի՞նչն է թաքնված այն շարժառիթների հետևում, թե ինչու ենք մենք գործում: Հոգեբաններն առաջարկել են մոտիվացիայի տարբեր տեսություններ, այդ թվում՝ մղման տեսություն, բնազդի տեսություն և հումանիստական տեսություն (օրինակ՝ Մասլոուի կարիքների հիերարխիան): Իրականությունն այն է, որ կան բազմաթիվ տարբեր ուժեր, որոնք առաջնորդում և ուղղորդում են մեր շարժառիթները:
Մոտիվացիայի տեսակները
Մոտիվացիայի տեսակներն են դրական, բացասական, արտաքին կամ ներքին.
- Արտաքին դրդապատճառներն այն դրդապատճառներն են, որոնք առաջանում են անհատից դուրս և հաճախ ներառում են պարգևներ, ինչպիսիք են գավաթները, փողը, սոցիալական ճանաչումը կամ գովասանքը:
- Ներքին դրդապատճառներն այն դրդապատճառներն են, որոնք բխում են անհատի ներսից, ինչպես, օրինակ, բարդ խաչբառ անելը զուտ խնդիր լուծելու անձնական բավարարվածության համար:
Մոտիվացիայի կիրառումը
Մոտիվացիայի շատ տարբեր կիրառումներ կան: Այն ծառայում է որպես առաջնորդող ուժ մարդկային բոլոր վարքագծի համար, բայց հասկանալը, թե ինչպես է այն աշխատում և այն գործոնները, որոնք կարող են ազդել դրա վրա, կարող են կարևոր լինել մի շարք առումներով:
Մոտիվացիան հասկանալը կարող է.
- Օգնել բարելավել մարդկանց արդյունավետությունը, երբ նրանք աշխատում են նպատակներին հասնելու համար
- Օգնել մարդկանց քայլեր ձեռնարկել
- Խրախուսել մարդկանց զբաղվել առողջության վրա հիմնված վարքագծով
- Օգնել մարդկանց խուսափել անառողջ կամ ոչ հարմարվողական վարքագծից, ինչպիսիք են ռիսկի դիմելը և կախվածությունը
- Օգնել մարդկանց ավելի շատ վերահսկել իրենց կյանքը
- Բարելավել ընդհանուր բարեկեցությունը և երջանկությունը
Նպատակին հասնելու համար հիմնականում երեք կոմպոնենտներ կան: Դրանք են՝ ակտիվությունը, համառությունը և ինտենսիվությունը: